Հայաստանի ֆինանսական շուկան վերջին տարիներին աննախադեպ զարգացում է ապրում՝ շնորհիվ թվային տեխնոլոգիաների ներդրման։ Այս առումով, «ԱյԴի Բանկ» ՓԲԸ-ն հանդիսանում է առաջատար ուժերից մեկը, որը հաջողությամբ համատեղում է ավանդական բանկային ծառայությունները ժամանակակից ֆինտեխ լուծումների հետ։ Սույն հոդվածում մենք կուսումնասիրենք ԱյԴի Բանկի գործունեությունը, նրա առաջարկած վարկային պրոդուկտները, շուկայական դիրքը և կտրամադրենք գործնական խորհուրդներ պոտենցիալ վարկառուներին։
Ընկերության ակնարկ և պատմություն
«ԱյԴի Բանկ» ՓԲԸ-ն, որը նախկինում հայտնի էր որպես «Անելիկ Բանկ» ՓԲԸ, Հայաստանի ֆինանսական համակարգի կարևոր մասն է կազմում 1990 թվականից։ 2018 թվականի հունիսին բանկը վերաբրենդավորվեց և դարձավ ԱյԴի Բանկ՝ նշանավորելով իր թվային փոխակերպման նոր փուլը։ Բանկի հիմնական բաժնետերը Վարդան Դիլանյանն է՝ «ԱյԴի Գրուպ Հոլդինգ»-ի միջոցով, որը ներառում է նաև «Իդրամ» վճարային համակարգը։
ԱյԴի Բանկը գործում է հիբրիդային բիզնես մոդելով՝ կենտրոնանալով ինչպես մանրածախ և կորպորատիվ բանկինգի, այնպես էլ թվային առաջնահերթությունների վրա։ Այն սպասարկում է.
- Մանրածախ հաճախորդներին, ովքեր փնտրում են սպառողական վարկեր, հիփոթեքային վարկեր, ավանդներ և վճարային քարտեր։
- ՓՄՁ-ներին, ում անհրաժեշտ է շրջանառու կապիտալ, առևտրի ֆինանսավորում և թվային առևտրային լուծումներ։
- Կորպորատիվ հաճախորդներին, ում պետք են խոշոր վարկեր և գանձապետական ծառայություններ։
- Տեխնոլոգիապես զարգացած և ոչ ռեզիդենտ հաճախորդներին՝ հեռակա KYC-ի (Հաճախորդի ինքնության հաստատում) և թվային հաշվի բացման միջոցով։
Բանկի գործադիր տնօրենը Հովհաննես Ղազարյանն է, իսկ ֆինանսական տնօրենը՝ Լիլիթ Սարգսյանը։
Վարկային պրոդուկտներ և ծառայություններ
ԱյԴի Բանկն առաջարկում է վարկային պրոդուկտների լայն տեսականի, որոնք նախատեսված են տարբեր կարիքներով հաճախորդների համար:
Անապահով սպառողական վարկեր
- Արժույթ: ՀՀ դրամ, ԱՄՆ դոլար
- Նվազագույն գումար: 320 000 ՀՀ դրամ (~800 ԱՄՆ դոլար)
- Առավելագույն գումար: 10 000 000 ՀՀ դրամ (~25 000 ԱՄՆ դոլար)
- Անվանական տոկոսադրույք: 14%-17%
- Փաստացի տարեկան տոկոսադրույք (ՓՏՏ): 14.95%-18.39%
- Ժամկետ: 12-60 ամիս
- Գրավ: Առանց գրավի
- Միջնորդավճարներ: Ձևակերպման վճար՝ 0.5%-1.5%, Ուշացման տույժ՝ օրական 0.05%։
Անշարժ գույքով ապահովված վարկեր
- Արժույթ: ՀՀ դրամ
- Առավելագույն գումար: 125 000 000 ՀՀ դրամ
- Անվանական տոկոսադրույք: 14.5%-ից սկսած
- ՓՏՏ: 15.4%-ից սկսած
- Ժամկետ: Մինչև 180 ամիս
- Գրավ: Բնակելի կամ առևտրային անշարժ գույք
- Միջնորդավճարներ: Մշակման վճար՝ 10 000 ՀՀ դրամ։
Բիզնես վարկեր (Միկրո/ՓՄՁ)
- Արժույթ: ՀՀ դրամ, ԱՄՆ դոլար
- Նվազագույն գումար: 5 000 000 ՀՀ դրամ (~12 500 ԱՄՆ դոլար)
- Առավելագույն գումար: 250 000 000 ՀՀ դրամ (500 000 ԱՄՆ դոլար)
- Անվանական տոկոսադրույք: 7%-ից սկսած
- Ժամկետ: Մինչև 60 ամիս, արտոնյալ շրջան մինչև 36 ամիս
- Գրավ: Բիզնեսի ակտիվներ կամ կորպորատիվ երաշխիք
- Միջնորդավճարներ: Միջնորդավճար՝ 0.5%-ից սկսած։
Օվերդրաֆտ (IDBusiness Shoppy)
- Արժույթ: ՀՀ դրամ, ԱՄՆ դոլար
- Առավելագույն գումար: 50 000 000 ՀՀ դրամ
- Անվանական տոկոսադրույք: 8.9%-ից սկսած
- Ժամկետ: Ռևոլվերային
- Գրավ: Առևտրային շրջանառություն (Իդրամ)
- Միջնորդավճարներ: Տարեկան վճար՝ բացակայում է, քարտի սպասարկման վճարը չի գանձվում։
Հիփոթեքային և վերաֆինանսավորման վարկեր
- Արժույթ: ՀՀ դրամ
- Առավելագույն գումար: 125 000 000 ՀՀ դրամ
- Անվանական տոկոսադրույք: 7.5%-ից սկսած
- Ժամկետ: 36-120 ամիս
- Գրավ: Անշարժ գույք
- Միջնորդավճարներ: Տրամադրման/սպասարկման վճարներ չկան։
Ընդհանուր առմամբ, վարկի ձևակերպման/մշակման վճարները սովորաբար կազմում են վարկի գումարի 0.5%-ից մինչև 1.5%-ը։ Ուշացված վճարումների դեպքում կիրառվում է օրական 0.05% տույժ։ Գրավի տեսակը կախված է պրոդուկտից՝ սպառողական վարկերը տրամադրվում են անապահով, մինչդեռ հիփոթեքային և բիզնես վարկերը պահանջում են համապատասխան ակտիվների գրավադրում։
Գործառնություններ և տեխնոլոգիաներ
ԱյԴի Բանկն իր գործունեության մեջ մեծ կարևորություն է տալիս թվային լուծումներին՝ հաճախորդներին առաջարկելով դիմումների և սպասարկման հարմարավետ ու արագ միջոցներ:
Դիմումի գործընթաց և պահանջներ
Վարկային հայտեր կարող են ներկայացվել մի քանի ուղիներով.
- Թվային: «Իդրամ & ԱյԴի Բանկ» բջջային հավելվածի միջոցով (iOS/Android):
- Առցանց: idbank.am պորտալի միջոցով։
- Մասնաճյուղերում: Հայաստանի բոլոր մարզերում գործող 20-ից ավելի մասնաճյուղերում։
Հեռակա KYC և հաշվի բացում: Ռեզիդենտ և ոչ ռեզիդենտ հաճախորդների համար հնարավոր է անցնել հեռակա նույնականացում՝ վերբեռնելով անձնագիր, հասցեի և եկամուտների վերաբերյալ փաստաթղթեր, ինչպես նաև էլեկտրոնային ձևաթուղթ ուղարկելով [email protected] էլ. հասցեին։ Հաստատումը տեղի է ունենում 72 ժամվա ընթացքում։ Հաշվի և քարտի տրամադրման համար կարող է պահանջվել նաև անձի նույնականացում մասնաճյուղում։
Վարկային սքորինգ և անդերրայթինգ: Բանկն օգտագործում է սեփական վարկային բյուրոյի (ACRA) ինտեգրումը՝ ռիսկի գնահատման համար։ Ավտոմատացված սքորինգը համատեղում է եկամուտները, պարտավորությունները, մարման պատմությունը և գրավի գնահատումը։ Բարձրարժեք և ապահովված վարկերի համար իրականացվում է նաև ձեռքով ստուգում։
Վարկերի տրամադրում: Վարկերի գումարները կարող են փոխանցվել ԱյԴի Բանկի կամ այլ բանկերի հաշիվներին, Իդրամ բջջային դրամապանակին կամ կանխիկացվել մասնաճյուղերում և բանկոմատներում։
«Իդրամ & ԱյԴի Բանկ» բջջային հավելված
Հավելվածը հասանելի է iOS և Android հարթակներում և համատեղում է էլեկտրոնային դրամապանակի և բանկային ծառայությունները։ Հավելվածի հիմնական ֆունկցիաներն են.
- Հաշվի կառավարում։
- Ակնթարթային փոխանցումներ։
- QR վճարումներ։
- Վարկային հայտերի ներկայացում։
- Քարտերի կառավարում։
Օգտատերերի գնահատականները բավականին բարձր են՝ 4.7 iOS-ում և 4.5 Google Play-ում (2025 թ. տվյալներով), ինչը խոսում է հավելվածի հարմարավետության և ֆունկցիոնալության մասին։
Կարգավորում և շուկայական դիրք
ԱյԴի Բանկը լիցենզավորված է Հայաստանի Կենտրոնական բանկի կողմից և ենթարկվում է նրա կողմից սահմանված բոլոր կանոնակարգերին՝ ներառյալ պրուդենցիալ կանոնակարգումը, փողերի լվացման դեմ պայքարի և սպառողների պաշտպանության օրենքները։ 2025 թվականի դրությամբ բանկի նկատմամբ խոշոր տուգանքներ կամ պատժամիջոցներ չեն կիրառվել։
Շուկայական դիրք և մրցակցություն
2024 թվականին ԱյԴի Բանկը զբաղեցրել է 5-րդ տեղը Հայաստանի բանկերի շրջանում՝ Կապիտալի շահութաբերության (ROE – 22.9%) և Ակտիվների շահութաբերության (ROA – 4.0%) ցուցանիշներով։ Այն առաջատար է նաև «Գնիր հիմա, վճարիր ավելի ուշ» (BNPL) և թվային վճարումների ոլորտում։ Բանկը ունի բանկային ակտիվների ընդհանուր շուկայի մոտ 8%-ը և արագ աճ է գրանցում թվային վարկերի և քարտերի օգտագործման առումով։
Հիմնական մրցակիցներն են՝ Ամերիաբանկը, Արդշինբանկը, Էվոկաբանկը և Բիբլոս Բանկ Արմենիան։ ԱյԴի Բանկը շարունակում է ընդլայնել իր թվային էկոհամակարգը՝ համագործակցելով հեռահաղորդակցային և էլեկտրոնային առևտրի հարթակների հետ, ինչպես նաև միջազգային զարգացման բանկերի հետ՝ ՓՄՁ ֆինանսավորման ծրագրերի շրջանակներում։
Հաճախորդների փորձը և ֆինանսական ցուցանիշներ
Հաճախորդների արձագանքները հիմնականում դրական են՝ ընդգծելով բջջային հավելվածի հարմարավետությունը։ Սակայն, երբեմն բողոքներ են հնչում մասնաճյուղերում սպասարկման հերթերի և հիփոթեքային հայտերի մշակման ժամկետների վերաբերյալ՝ հատկապես բեռնված ժամանակահատվածներում։ Ոչ ռեզիդենտների համար փաստաթղթերի հաստատման հետ կապված դժվարություններ նույնպես կարող են առաջանալ։
Բանկն ապահովում է 24/7 հաճախորդների սպասարկում՝ հեռախոսազանգերի, առցանց չաթի և կորպորատիվ հաճախորդների համար հատուկ մենեջերների միջոցով։
Ֆինանսական ցուցանիշներ (2024 թ. տվյալներով)
- Ընդհանուր ակտիվներ: 422 մլրդ ՀՀ դրամ (տարեկան 15% աճ)
- Վարկային պորտֆել: 201 մլրդ ՀՀ դրամ (ակտիվների 48%-ը, տարեկան 25% աճ)
- Ավանդներ և պարտավորություններ: 348 մլրդ ՀՀ դրամ
- Զուտ շահույթ: 15.8 մլրդ ՀՀ դրամ
- Կապիտալի շահութաբերություն (ROE): 22.9% (5-րդ տեղ)
- Ակտիվների շահութաբերություն (ROA): 4.0% (4-րդ տեղ)
2025 թվականի օգոստոսին բանկի կապիտալը ավելացվել է 17 մլրդ ՀՀ դրամով՝ հասնելով 51 մլրդ ՀՀ դրամի։ Հիմնական բաժնետերերի կողմից շարունակական ներդրումները աջակցում են թվային ընդլայնմանը։ Վարկային պորտֆելի որակը բարձր է, չաշխատող վարկերի հարաբերակցությունը 3%-ից ցածր է, իսկ դեֆոլտի մակարդակը՝ ոլորտի միջինից ցածր՝ շնորհիվ վարկերի տրամադրման ամուր քաղաքականության և ավտոմատացված հավաքագրման համակարգերի։
Գործնական խորհուրդներ պոտենցիալ վարկառուներին
Եթե դուք դիտարկում եք ԱյԴի Բանկից վարկ վերցնելու տարբերակը, ապա խորհուրդ ենք տալիս ուշադրություն դարձնել հետևյալ կետերին.
- Ուսումնասիրեք պրոդուկտները. Ծանոթացեք բոլոր վարկատեսակներին և ընտրեք ձեր կարիքներին առավել համապատասխանը։ Հատուկ ուշադրություն դարձրեք տոկոսադրույքներին (և՛ անվանական, և՛ փաստացի), ժամկետներին և միջնորդավճարներին։
- Օգտվեք թվային հնարավորություններից. Եթե դուք տեխնոլոգիապես զարգացած օգտատեր եք, «Իդրամ & ԱյԴի Բանկ» հավելվածը կարող է զգալիորեն պարզեցնել վարկի դիմումի և կառավարման գործընթացը։
- Պատրաստ եղեք փաստաթղթերի. Համոզվեք, որ ձեր եկամուտները հավաստող բոլոր փաստաթղթերը (օրինակ՝ աշխատավարձի տեղեկանք, գույքի սեփականության վկայական) պատրաստ են և ճիշտ ձևակերպված։ Ոչ ռեզիդենտների դեպքում կարող են պահանջվել նաև ապոստիլով հաստատված փաստաթղթեր։
- Հաշվի առեք ընդհանուր ծախսերը. Բացի տոկոսադրույքից, միշտ հաշվի առեք նաև ձևակերպման, սպասարկման և հնարավոր ուշացման տույժերի չափերը՝ վարկի ընդհանուր արժեքը հասկանալու համար։
- Հետևեք ձեր վարկային պատմությանը. Լավ վարկային պատմությունը ԱյԴի Բանկի (և ցանկացած այլ բանկի) հետ բարենպաստ պայմաններով վարկ ստանալու հիմնական գրավականն է։
ԱյԴի Բանկի ամուր ֆինանսական դիրքը, թվային առաջնահերթությունը և ծառայությունների բազմազանությունը նրան դարձնում են Հայաստանի բանկային ոլորտի առաջատար նորարարներից մեկը։ Այն արդյունավետ կերպով սպասարկում է մանրածախ, ՓՄՁ և կորպորատիվ հաճախորդներին՝ ապահովելով հաստատուն աճ՝ ամուր կապիտալիզացիայի և կարգավորող մարմինների կողմից լիարժեք համապատասխանության շնորհիվ։
